Zarządzenia opiekuńcze to środki podejmowane przez sąd w celu zapewnienia ochrony i opieki nad dziećmi, które znalazły się w sytuacji wymagającej interwencji. Mogą one dotyczyć zarówno dzieci, które nie mają odpowiedniej opieki ze strony rodziców, jak i sytuacji, gdy rodzice nie są w stanie zapewnić dziecku odpowiednich warunków do życia.
Sąd wszczyna z urzędu sprawę o wydanie zarządzeń opiekuńczych w przypadku, gdy zachowanie rodziców lub opiekunów, a także sytuacja dziecka, budzi poważne wątpliwości co do jego bezpieczeństwa lub dobrostanu. Może to dotyczyć sytuacji takich jak:
W takich przypadkach sąd może podjąć decyzję o umieszczeniu dziecka w pieczy zastępczej, skierowaniu do rodziny zastępczej lub do placówki opiekuńczej, a także może wydać inne zarządzenia mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa dziecka. Wszczęcie postępowania może być inicjowane na wniosek instytucji (np. policji, ośrodka pomocy społecznej) lub z urzędu, gdy sąd uzyska informacje wskazujące na zagrożenie dla dziecka.
Zarządzenia opiekuńcze to decyzje sądu dotyczące opieki nad małoletnimi dziećmi. W polskim prawie rodzinnym wyróżnia się kilka rodzajów zarządzeń opiekuńczych, które mogą być wydawane w różnych sytuacjach. Oto podstawowe rodzaje:
Zarządzenia o powierzeniu opieki - Sąd może powierzyć opiekę nad dzieckiem jednemu z rodziców lub innym osobom, np. dziadkom czy innym krewnym.
Zarządzenia o ograniczeniu władzy rodzicielskiej - Sąd może ograniczyć władzę rodzicielską jednego lub obu rodziców w sytuacjach, gdy jest to konieczne dla dobra dziecka.
Zarządzenia o pozbawieniu władzy rodzicielskiej - W skrajnych przypadkach sąd może zdecydować o całkowitym odebraniu władzy rodzicielskiej, jeśli rodzice stwarzają zagrożenie dla dziecka.
Zarządzenia o ustaleniu kontaktów z dzieckiem - Sąd może określić zasady kontaktów drugiego rodzica z dzieckiem, co jest szczególnie ważne w przypadku rozwodów lub separacji.
Zarządzenia o umieszczeniu dziecka w pieczy zastępczej - W sytuacjach kryzysowych, gdy rodzice nie mogą sprawować opieki, sąd może zdecydować o umieszczeniu dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej lub instytucjonalnej.
Zarządzenie w sprawach związanych z dziećmi są natychmiast wykonalne, co oznacza, że wchodzą w życie z dniem wydania. W takich sytuacjach wniesienie zażalenia nie wstrzymuje wykonania postanowienia.
Wgląd w sytuację rodziny dziecka służy Sądowi do pełnego zrozumienia sytuacji w której znajduje się dziecko i do wypracowania potencjalnych rozwiązań naprawczych. W praktyce w tego typu sytuacjach przeprowadzany jest wywiad środowiskowy przez kuratora, który ustala sytuację dziecka, możliwości wychowawcze rodziców.
W przypadku nadużyć władzy rodzicielskiej sąd może ograniczyć władzę rodzicielską z urzędu.
Szkoła jest zobowiązana reagować w sytuacji zagrożenia dobra dziecka. W przypadku stwierdzenia zaniedbań ze strony rodzica szkoła skieruje do sądu wniosek o wydanie zarządzeń opiekuńczych w stosunku do dziecka.
Postępowanie o zmianę zarządzeń opiekuńczych jest wszczynane gdy zmieniła się sytuacja dziecka. Przykładowo sprawa zostanie wszczęta gdy rodzice nie mogą się porozumieć w kwestii zamieszkania dziecka, a dziecko nastoletnie woli mieszkać z innym rodzicem niż dotychczas.
Sprawy rodzinne o wydanie zarządzeń opiekuńczych lub o ich zmianę wydawane są w pierwszej kolejności. Zazwyczaj sąd rozstrzyga sprawę na pierwszej rozprawie.
Decyzje te są podejmowane z uwzględnieniem najlepszego interesu dziecka i mogą się zmieniać w zależności od okoliczności. Warto również pamiętać, że każde z tych zarządzeń można zaskarżyć w sądzie, jeśli jedna ze stron nie zgadza się z decyzją.
Adwokat Sylwia Petelicka - adwokat/prawnik z Bytomia. Zakres usług adwokata z Bytomia: sprawy rodzinne, karne, cywilne. Prawnik rodzinny w Bytomiu prowadzi sprawy o rozwód, rozdzielność majątkową, podział majątku wspólnego, sprawy spadkowe, o zachowek. Adwokat z Bytomia zajmuje się również sprawami karnymi. Prawnik w Bytomiu ds. budowlanych.
Strona www stworzona w kreatorze WebWave.